Wat is inflatie nu eigenlijk en waarvoor wordt dit veroorzaakt? Je hoort er veel over in het nieuws en we hebben er inmiddels ook dagelijks mee te maken.
Inflatie is simpelweg dat dingen duurder worden. Dit wordt uitgedrukt in een percentage en vergeleken met dezelfde periode een jaar geleden. Echter, het wordt door het centraal bureau voor de statistiek als gemiddelde berekend. Hierbij wordt er een algemeen prijspeil berekend, consumentenprijsindex CPI, gebaseerd op een gestandaardiseerd uitgavenpatroon.
De invloed van energie- en brandstofprijzen
Inflatie houdt niet in, dat het voor een ieder eenzelfde effect heeft. Bezit je op dit moment zonnepanelen, warmtepomp en heb je een elektrische auto, dan zal je hier relatief weinig van merken.
Ben je daarentegen in het bezit van een dieselauto en heb je een slecht geïsoleerd huis, dan zal je nog meer kwijt zijn dan de gemiddelde inflatie. Hoeveel geld je uiteindelijk extra kwijt bent, hangt dan ook grotendeels af van waar je jouw geld aan uitgeeft.
Vraag en aanbod
In principe worden prijzen bepaalt door vraag en aanbod. Doordat er minder fossiele brandstoffen uit Rusland beschikbaar zijn, staat het aanbod onder druk. Daarnaast is de economie, ondanks de corona crisis, hard gegroeid. Terwijl toch veel bedrijven er op anticipeerden dat er een recessie op komst zou zijn door de uitbraak van het coronavirus.
Hierdoor zijn er veel bedrijven die productiecapaciteit hebben afgeschaald en voorraden hebben afgebouwd. Door de hoge vraag naar veel producten, is het lastig om deze voorraden weer op niveau te brengen.
Minder volume en hogere prijzen
In mijn opinie zijn er daarnaast ook bedrijven die erachter zijn gekomen, dat door het aanbod te beperken en hogere prijzen te vragen, dit uiteindelijk tot betere resultaten leidt.
Een goed voorbeeld is het zeetransport.
Direct na de uitbraak van het coronavirus zijn er verschillende rederijen geweest, die schepen uit de vaart hebben genomen. Hierdoor zijn bijvoorbeeld de kosten van transport vanuit China explosief gestegen. Uiteindelijk wordt er meer verdiend, door minder te transporteren tegen hogere tarieven. De vraag is wanneer dit weer normaliseert.
Aankopen niet uitstellen
Het grote nadeel voor de consument, is dat geld minder waard wordt. Doordat prijzen van producten stijgen, kun je met hetzelfde bedrag minder kopen.
Dit zorgt voor een verder aanjagend effect. Het is als het ware beter om nu iets te kopen, dan over een jaar. Blijven de prijzen namelijk met het huidige percentage stijgen, dan zal je over een jaar meer geld kwijt zijn. Geld uitgeven wordt dus eigenlijk aantrekkelijk, waardoor de inflatie verder zal worden aangewakkerd.
Daartegenover staat ook nog eens dat de rente ontzettend laag is. Door een spaarrekening te openen zal het saldo op de spaarrekening slechts zeer beperkt stijgen. Veel minder dan de inflatie.
Rentestijging
De theorie zegt, dat des te hoger de rente, des te minder geld er zal worden uitgegeven. In andere woorden, er zal minder vraag komen naar goederen en diensten. Door de rente te verhogen, zou dit zou ervoor dienen te zorgen dat de stijging van het algemene prijspeil wordt gedrukt.
Dat de rente ook daadwerkelijk zal gaan stijgen, is inmiddels al aangekondigd dat dit ook zal gaan gebeuren. De vraag is echter of de aangekondigde rentestijging genoeg is om de inflatie te laten dalen.
Persoonlijk ben ik van mening dat dit niet het geval zal zijn. De rente zal nog veel verder dienen te stijgen, om hiervan een effect te gaan zien. Wel zal de inflatie minder snel gaan stijgen en wellicht ervoor zorgen dat de inflatie zijn hoogtepunt heeft bereikt.
Een unieke situatie
De inflatie is in mijn opinie ontstaan vanuit een unieke en trieste situatie ontstaan. Hiermee bedoel ik de oorlog in de Oekraïne. De effecten hiervan zijn niet eenvoudig op te lossen met het laten stijgen van de rente.
Een veel effectievere oplossing zal het opsporen van een vervangend aanbod zijn. Helaas is dit niet eenvoudig en ben je ook nog eens afhankelijk van andere landen, of deze al dan niet willen meewerken.
Persoonlijk ben ik dan ook bang, dat we voorlopig nog wel even met een hoge inflatie te maken zullen hebben.
Loon- prijsspiraal
Als gevolg van de stijgende prijzen, willen werknemers een salarisverhoging ontvangen, om op die manier de negatieve gevolgen van de hogere prijzen op te vangen. Dit is geheel logisch en begrijpelijk.
Echter, hogere salariskosten zullen weer worden doorberekend in de prijs van een product of dienst. Vervolgens zullen dan werknemers wederom om extra salaris vragen, omdat de prijzen nog verder zijn gestegen. Als je hier niet goed mee omgaat, dan kom je als het ware in een vicieuze cirkel terecht, waar je dan nog maar moeilijk uitkomt.
Lagere belastingen is in mijn opinie dan ook een veel betere oplossing.
Aanbod van geld
De Europese Centrale Bank heeft de afgelopen jaren ontzettend veel geld in omloop gebracht. Dit om de economische groei te bevorderen. Persoonlijk zie ik dit niet direct als een oorzaak van de hoge inflatie. Wel is het zo, dat hierdoor de inflatie hoger uitvalt.
Maar ook zonder deze gevoerde politiek, zouden we nu te maken hebben met een hoge inflatie. Wellicht wel een paar procent lager.
Wat gaat de toekomst brengen?
Nu we de vraag wat is inflatie hebben beantwoord, is de belangrijkste vraag wanneer het prijspeil weer gaat zakken. Dat dit zal gebeuren, daar ben ik wel van overtuigd.
Zo zal de vraag naar fossiele brandstoffen gaan dalen. Dit omdat simpelweg de vraag zal gaan dalen. Zo zijn er meer en meer bedrijven en burgers die gebruik maken van zonnepanelen en daardoor hun eigen energie opwekken. Ook het aantal elektrische auto`s is sterk aan het stijgen.
Het zal mij daarom ook niet verbazen, als over een jaar of 5 olie en gas juist erg goedkoop gaan worden. Tenminste op de vrije markt. De overheid zal dan de belasting dusdanig verhogen, dat dit voordeel niet bij bedrijven of burgers terecht komt.