De 10 jaars rente in Nederland is de afgelopen tijd behoorlijk gestegen. Midden 2021 stond deze rente nog op -0,3%. Inmiddels is deze rente gestegen tot zo rond de 0,2%. Hierbij is het ook zo, dat de rente in de afgelopen maanden zelfs een piek van meer dan 0,4% heeft bereikt.
Hoe komt deze rente tot stand?
Bij een rente van 10 jaar wordt er gesproken over de rente op de kapitaalmarkt. Vanaf een looptijd van 2 jaar wordt er namelijk gesproken over kapitaalmarktrente en bij een looptijd korter dan 2 jaar, dan wordt er gerefereerd naar de rente op de geldmarkt.
De rente waarnaar wordt verwezen, is de rente bij een staatsobligatie. Dit wordt doorgaans gezien als de minst risicovolle lening. De kredietwaardigheid, schulden en economische vooruitzichten van een land spelen dan ook een grote rol, bij het totstandkomen van de rente op lange termijn.
Wil je als particulier of bedrijf geld lenen, dan zal jouw kredietwaardigheid lager worden ingeschat dan de overheid. Dit wordt uitgedrukt in een opslag op de rente op staatsobligaties. Des te hoger het risico, des te hoger deze opslag.
Invloed op hypotheken
De stijging van de 10 jaars rente in Nederland heeft direct invloed gehad op de hypotheekrente. Deze is de afgelopen weken behoorlijk gestegen. De stijging van de 10 jaars rente, zorgt ervoor dat banken en hypotheekverstrekkers meer dienen te betalen om geld aan te trekken. De financiering van hypotheken wordt hierdoor dus duurder, wat uiteraard in de hypotheekrente wordt doorberekend.
Europa vs Verenigde Staten
De 10 jaars rente in de VS ligt aanzienlijk hoger dan in Nederland. Deze schommelt op dit moment zo rond de 2%.
Dit wordt ingegeven door verschillende factoren.
Een van de belangrijkste factoren is de inflatie. Misschien is het lastig te geloven, maar de inflatie in de VS ligt nog aanzienlijk hoger dan in Nederland.
Daarnaast zijn ook de groeiverwachtingen van de economie in de VS beter dan in Europa. Ook dit heeft zijn uitwerking op de rentevoet voor de lange termijn.
Zal de rente nog verder gaan stijgen?
Voor de uitbraak van de oorlog in de Oekraïne, had ik persoonlijk gezegd dat deze rente verder zou gaan stijgen. Met name de oplopende inflatie was hiervoor een belangrijke factor. Echter, het economische speelveld is nu opeens geheel anders.
Door het afsluiten van de toegang van Rusland tot de kapitaalmarkt en de gevolgen van de economische sancties, lijkt het me op dit moment niet aannemelijk, dat de langetermijnrente verder gaat stijgen. Er zijn zelfs de eerste signalen dat de economische sancties ook in Europa en in Amerika tot een recessie zouden kunnen leiden. In tijden van recessie is een renteverhoging geen goed idee. Daardoor zal de recessie alleen maar dieper worden.
Aan de andere kant is het afgelopen jaren zo, dat de onverwachte gebeurtenissen zich in rap tempo opvolgen. Na jaren van relatieve rust, hebben we in een korte tijd te maken met twee gebeurtenissen, die op voorhand niet te voorspellen waren. Het is dan ook onmogelijk om te voorspellen wat ons allemaal nog te wachten staat, wat allemaal een uitwerking kan hebben op de rente.
Termijndeposito`s
De hypotheekrente heeft direct gereageerd op het oplopen van de 10 jaars rente in Nederland. De depositorente daarentegen heeft nauwelijks gereageerd. Zo ontvang je bij de ABN AMRO nog steeds slechts een rente van 0,05% bij een 10 jaars termijndeposito.
Dit is eigenlijk een beetje te vergelijken met brandstofprijzen. Op het moment dat de olieprijzen stijgen, dan zie je dit bijna direct terug aan de pomp. Gaan de olieprijzen dalen, dan gaat hier meer tijd overheen. Hierbij wordt dan het excuus van oude voorraden gebruikt. Dit excuus bij de stijging van de olieprijzen, wordt echter vaak over het hoofd gezien.
Hoe zit het in andere Europese landen
De hoogte van de rente in Europa laat zich redelijk goed vergelijken. Toch is wel sprake van verschil. Nederland is het land met een van de laagste rentes in Europa. Daarom kan sparen via een buitenlandse termijndeposito je een hogere rente opleveren.
Zo ontvang je bij een termijndeposito van 10 jaar bij de Bigbank, een rente van 1,5%. Dit is maar liefst 30 keer zo hoog dan de rente die de ABN AMRO biedt.
De maximale looptijd van een deposito via Raisin bedraagt 5 jaar. Bij een termijndeposito van 2,5 jaar, is het echter al mogelijk om een rente van 1,1% te ontvangen. Met een kortere looptijd ontvang je dan 23 keer zoveel rente, dan bij de ABN AMRO.
Ook de Bigbank biedt interessante opties voor een termijndeposito. Bij deze bank kan de rente oplopen tot maximaal 1,5%.
Koersen staatsobligaties
Op het moment dat de rente gaat stijgen, dan zullen de koersen van uitstaande staatsobligaties gaan dalen. Deze worden dan namelijk minder interessant, omdat een nieuwe staatsobligatie meer rente zal opleveren. Uiteindelijk is het wel zo, dat je aan het einde van de looptijd gewoon de nominale waarde van de staatsobligatie zal ontvangen.
De lagere koers is als het ware een compensatie, voor de lagere rente die je ontvangt ten opzichte van de marktrente. Naarmate de einddatum van de obligatie dichterbij komt, zal de koers zich meer richting de nominale waarde van obligatie bewegen.